Sociaal domein

Toelichting wijziging

Verzamelbesluit / financiële rechtmatigheid
1.    Compensatie zorgsalarissen (RAAD-7070 )

In de decembercirculaire 2021 heeft het Rijk middelen beschikbaar gesteld om de stijging van de zorgsalarissen in het sociaal domein te compenseren. Deze middelen waren geraamd op hoofdtaakveld 0 Bestuur en ondersteuning en worden met deze wijziging overgeheveld naar hoofdtaakveld 6 Sociaal domein.

2.   Brede specifieke uitkering (BW-9778 )

Het Rijk stelt per 2023 met een specifieke uitkering voor de periode 2023 tot en met 2026 middelen beschikbaar voor lokale programma’s ten behoeve van sport- en beweegstimulering, het bevorderen van cultuurparticipatie, gezondheidsbevordering en het versterken van de sociale basis. Met een bundeling van thema’s wil het Rijk stimuleren dat lokale akkoorden worden gesloten om daarmee de lokale en regionale preventie-infrastructuur te verstevigen en meer integraliteit in de uitvoering te bevorderen. Er is in totaal 5,560 miljoen euro beschikbaar gesteld op de hoofdtaakvelden 5 Sport, cultuur en recreatie en hoofdtaakveld 6 Sociaal domein.

3.    Programma sociaal en vitaal

In de programmabegroting 2023 is voor het jaar 2023 400.000 euro beschikbaar gesteld voor programma sociaal en vitaal. Deze middelen waren geraamd op hoofdtaakveld 0 Bestuur en ondersteuning. Deze middelen worden administratief toegevoegd aan het programmabudget en worden om die reden overgeheveld van hoofdtaakveld 0 Bestuur en ondersteuning naar dit hoofdtaakveld. Daarnaast heeft het Rijk een specifieke uitkering lokale preventieakkoorden en preventieaanpakken verleend van 40.000 euro.

Diverse bijstellingen
4.   Opvang vluchtelingen Oekraïne

Vanuit het Rijk worden middelen ontvangen, gebaseerd op een normbedrag voor het aantal beschikbaar gestelde bedden en de opvangperiode. Op basis van onze aanvraag bedraagt de verwachte bijdrage voor de gemeentelijke opvang 3 miljoen euro, over de periode 1 januari tot 1 mei 2023. Hiervoor worden diverse kosten gemaakt. Het gaat hierbij om huisvestingskosten, het afnemen van schoonmaakdiensten, personele inhuur zoals onder andere een locatiemanager, huismeesters, tolken en uitvoeringskosten. Totaal een bedrag van 2 miljoen euro over dezelfde periode. Omdat de regeling niet gewijzigd is gaan wij ervan uit dat het Rijk net als is 2022 niet overgaat tot terugvordering van het restant op het normbedrag en ramen wij nu een voordelig saldo van 1 miljoen euro. Hier is echter nog geen definitief uitsluitsel over.
Het is nog niet duidelijk of het normbedrag over het gehele jaar gehandhaafd blijft op hetzelfde bedrag. Voorzichtigheidshalve worden de baten en lasten die samenhangen met de periode vanaf 1 mei 2023 op een later moment, via de najaars- of slotrapportage, in de begroting verwerkt.

5.    Inkomensregelingen Bijstand - BUIG

Aantal bijstandsdossiers

We voorzagen in de programmabegroting 2023 een gemiddelde van 2.280 dossiers in 2023. Na de eerste vier maanden van 2023 staat dit aantal gemiddeld rond de 2.350 dossiers. We zien echter de laatste maanden een lichte daling.  Uitgaande van deze daling van het aantal dossiers gaan we op dit moment uit van een gemiddelde van 2.342. Dit gemiddelde is hoger dan het aantal waar in de begroting rekening mee gehouden is, waardoor de kosten 1,0 miljoen euro hoger zijn.

Kosten bijstandsuitkering gestegen
Per 1 januari 2023 is het wettelijk minimumloon met 10,15% verhoogd. Naast de reguliere indexatie is er sprake van een bijzondere verhoging van 8,05%. Hierdoor stijgt de hoogte van de bijstandsuitkeringen. Deze stijging leidt in 2023 tot 2,55 miljoen euro extra kosten. Naast deze hogere kosten zullen de opbrengsten van verhaal naar verwachting 250.000 euro hoger zijn dan begroot.

Hoger rijksbudget BUIG

Ten opzichte van de begroting is het  BUIG-budget voor 2023 gestegen. Het nader-voorlopig BUIG-budget is per saldo 885.603 euro hoger dan het BUIG-budget waar in de begroting rekening mee is gehouden. Daarnaast verwachten wij een verhoging van het BUIG-budget van 3,98 miljoen euro. Het Rijk geeft bij de bekendmaking van het nader-voorlopig budget namelijk aangegeven dat nog geen rekening gehouden is met de prijsstijging van de bijstandsuitkering. De correctie hiervan (naar verwachting 3,98 miljoen euro) wordt verwerkt in het definitieve BUIG-budget dat in september 2023 door het Rijk wordt vastgesteld. Het definitieve BUIG-budget laat zich echter lastig voorspellen, omdat dit ook afhankelijk is van de macro-ontwikkelingen in het bijstandsvolume.

6.    Juridische advieskosten

Alle juridische kosten van het sociaal domein worden onder dit taakveld verantwoord. Er lopen met een aantal partijen complexe juridische procedures. Hiervoor zijn we verplicht externe juridische kennis in te huren. Op basis van de huidige kosten wordt een overschrijding van 160.000 euro op dit budget verwacht.

7.    Dienstverleningspakket Stadsbank (BW-9767 )

Samen met de gemeenten is gewerkt aan een vernieuwde strategie voor de toekomst van Stadsbank, gericht op een meer klant- en resultaatgerichte aanpak. Vanuit dit toekomstprofiel is gemeenten een keuze uit 3 dienstverleningspakketten voorgelegd. De gemeente heeft besloten het hybride pakket af te nemen. Dat betekent dat Stadsbank en de gemeentelijke Schuldenspecialisten samenwerken om te zorgen voor integrale schuldhulpverlening aan de inwoner. De extra kosten hiervoor zijn in 2023 145.000 euro en vanaf 2024 242.000 euro.

8.    Wmo aanpassingen

Bij de Wmo zien we in de eerste maanden van 2023 een stijging in de uitgaven. Wij zien een toename in de zwaardere zorg voor Huishoudelijke ondersteuning. Daarnaast zijn de tarieven harder gestegen dan wij verwachtten.
Ook verwachten wij hogere uitgaven voor de Wmo-hulpmiddelen. Dit jaar is voor de hulpmiddelen een nieuw contract afgesloten. Vanwege de forse inflatie zijn de prijzen voor hulpmiddelen significant gestegen, en deze zijn betrokken bij het nieuwe contract. We kunnen op voorhand niet uitsluiten dat een deel van de hierboven genoemde oorzaken een langdurig effect hebben. We zullen dit monitoren en betrekken bij de programmabegroting 2024.

Inkoop 2023

De Gemeente Almelo heeft overeenkomsten met een veelvoud aan zorgaanbieders om de hulpverlening binnen o.a. de Wmo en Jeugdwet te organiseren. Drie (grote) overeenkomsten lopen in 2023 af, waarvoor we (Europese) aanbestedingstrajecten doorlopen.

9.    Jeugd aanpassingen

Bij jeugdzorg zien we hogere uitgaven in de eerste maanden van 2023 dan begroot. Dit zorgt ervoor dat we een bijstelling hebben gedaan voor de te verwachte uitgaven 2023.
Wij zien met name een stijging in kosten op de individuele maatwerkcontracten

Samen Twente

De begroting van Samen Twente is aangepast naar aanleiding van besluitvorming in het algemeen bestuur van Samen Twente, betreffende het meerjarenperspectief OZJT en vaccinatie HPV jongens. Dit betekent een lastenverzwaring van 137.000 euro op hoofdtaakveld 6 Sociaal domein en 12.000 euro op hoofdtaakveld 7 Volksgezondheid, ruimtelijke ordening en stedelijke ontwikkeling.

10.    Beschermd wonen

Wij zien een stijging van de lasten Beschermd wonen, welke naar verwachting 1,25 miljoen euro hoger is dan verwacht. Belangrijke oorzaak is een groeiende groep van jong volwassenen die in aanmerking komt voor Beschermd wonen.